Użytkownik Brainly. Sygnatura - umowny znak graficzny użyty na mapie lub planie, informujący o lokalizacji oraz rodzaju danego obiektu lub zjawiska. Przykładem może być niebieska linia symbolizująca rzekę, literka H oznaczająca hotel itd. A. Okres jej obrotu wokół własnej osi jest podobny do okresu obrotu Ziemi. B. Tylko na niej występuje życie. C. Jej promień jest około dwukrotnie dłuższy niż średnica Ziemi. D. Posiada największą liczbę księżyców. Lp. 1. liustracja Nazwa planety Opis E. Ma największą prędkość na orbicie. F. nając przy tym o różnicy poziomów językowych dzielących je od znaków użytych w supozycji realnej. Na wstępie ustalenie terminologiczne: pisząc o znakach występujących w supozycji materialnej, będę posługiwał się niekiedy terminem metaznak, którego w literaturze logicznej używa się także dla oznaczenia niektórych d) zestawienie wszystkich znaków użytych na mapie i ich wyjaśnienie. 10 Zapisz w ramkach, jakich zabiegów pielęgnacyjnych wymaga roślina doniczkowa. 2 p. 11 Napisz, w jakim celu ludzie hodują przedstawione na rysunkach zwierzęta. Wykorzystaj 1 p. określenia z ramki. Niektórych z nich możesz użyć kilka razy. zestawienie wszystkich znaków kartograficznych użytych na mapie oraz ich wyjaśnienie nazwę przedstawionego obszaru lub ilustrowanego na mapie zjawiska Jakie 3 rodzaje skal możemy wyróżnić? Vay Tiền Trả Góp Theo Tháng Chỉ Cần Cmnd. Rozwiąż krzyżówkę i odczytaj Hasło w kratkach wyróżnionym kolorem. Treść mapy i stanowi jej zewnętrzne krawędzie. rodzaj mapy,bardzo dokładnie przedstawiający niewielki teren. na mapie w widocznym miejscu,zwykle zawiera nazwę przedstawionego terenu lub temat mapy. znaków użytych w mapie. razy zmniejszono rzeczywiste wymiary obiektów na mapie. ich pomocą prezentowana jest treść mapy. Na Tropach Przyrody (Karta Pracy) JAK CZYTAĆ MAPY PUBLIKACJI ATLAS KRESY WSCHODNIE 1. OPIS LEGENDY Cały Atlas znajduje się w teczce zawierającej dziewięć plansz dotykowych (w tym trzy plansze rozkładane), broszurę w brajlu ze spisem treści, objaśnieniami skrótów brajlowskich i indeksem nazw geograficznych oraz książkę w powiększonym druku ze specjalnie przygotowanym komentarzem historycznym. Zanim jednak wyjmiesz interesującą Cię mapę z teczki, dokładnie zapoznaj się z jej zawartością. Pod klapą teczki umieściliśmy legendę. Legenda zawiera objaśnienia użytych znaków na poszczególnych mapach, które, jeśli dokładnie poznasz i zapamiętasz (a nie jest ich dużo), będzie Ci łatwiej czytać. Ziemie polskie oznaczone zostały gładką powierzchnią i żółtym kolorem. Pozostałe ziemie oznaczyliśmy fakturą „piaskową” i kolorem czarnym. Tak właśnie zostały pokazane obszary poza granicami ziem polskich, aby wydobyć z mapy to, co najważniejsze. Granice państw – to linia złożona z wypukłych punktów, czytelnych dotykiem i w kolorze żółtym. Granica w wersji kolorowej jest dodatkowo odcięta cienką czarną linią. Na kilku mapach znajdują się granice województw, zaś na jednej planszy – granice republik radzieckich, i dla tych elementów mamy jeden wspólny znak. Jest to linia złożona z małych wypukłych punktów, czytelnych dotykiem, a w kolorze – to czarna linia przerywana na żółtej grubszej wstędze. Granice państw na rzekach to symbol pojawiający się tylko w wersji dotykowej. Jest to wypukła linia z wypukłymi punktami umieszczonymi co około pięć milimetrów. Stolice pokazane zostały w postaci wypukłych okręgów z wypukłą kropką w środku. W druku barwnym są to pomarańczowe koła z czarnym obrysem i również z czarną kropką w środku. Na planszach przybliżających obszar Kresów Wschodnich pojawia się podobny znak opisujący stolice województw. Są to, podobnie jak dla stolic: wypukłe, szorstkie okręgi z wypukłą kropką w środku. W druku barwnym są to białe koła z czarnym obrysem i również z czarną kropką w środku. Miasta oznaczone zostały sygnaturą w postaci czarnych wypukłych okręgów z białym wnętrzem. Rzeki pokazaliśmy jako ciągłą wypukłą granatową linię. Zwróć uwagę na ujścia dopływów do rzek głównych, które w wersji dotykowej są odcięte od siebie. Dzięki temu możesz łatwo zorientować się, która rzeka jest ważniejsza. Aby ułatwić rozpoznanie kierunku, w którym płynie wybrana rzeka, zastosowaliśmy dwa rozwiązania dotykowe. Po pierwsze źródło rzeki oznaczyliśmy wypukłą kropką, a po drugie rozcięliśmy ramkę w miejscu, gdzie rzeka „wypływa” z mapy, informując tym samym, dokąd ona zmierza, że nie kończy się na ramce. Kanały oznaczane są jako ciągła wypukła granatowa linia, poprzecinana krótkimi, wypukłymi granatowymi kreseczkami. Jeziora pokazaliśmy jako wypukłe półokręgi z podstawą zwróconą ku górze, z obwódką białą i z niebieskim wypełnieniem. Obszary bagienne – to faktura składająca się z wypukłych poziomych krótkich kresek nierównomiernie rozłożonych na pewnym obszarze w kolorze granatowym. Linia brzegowa – to wypukła szorstka, cienka linia w kolorze białym. Morza – to obszary w kolorze niebieskim pokryte fakturą składającą się z wypukłych poziomych linii. Wzniesienia, tereny pagórkowate – to wypukłe gładkie linie w kształcie łuku lekko wygiętego ku górze w kolorze brązowym. Obszary górskie – to wypukłe gładkie linie w kształcie łuku mocno wygiętego ku górze w kolorze brązowym. Postaraj się zapamiętać sygnatury i faktury. W razie potrzeby zawsze możesz ponownie skorzystać z legendy, która na stałe jest przyklejona do teczki. Na poszczególnych planszach znajdziesz dodatkowe legendy, umieszczone najczęściej po lewej stronie planszy poniżej tytułu danej tyflomapy lub z prawej strony, gdzie objaśnione są sygnatury dotyczące tylko danej planszy. Zwróć szczególną uwagę na jeszcze trzy faktury. Pierwsza z nich to ukośne, szorstkie czarne linie na beżowo-różowym kolorze, która na mapach numer 1 i 4 opisuje obszary tak zwanych Kresów Zewnętrznych. Druga faktura składa się z gęstej, regularnej sieci wypukłych punktów na zielonym tle, i na mapach numer 2 i 4 opisuje obszary tak zwanych Kresów Utraconych. Trzecia faktura, która na mapach numer 3 i 4 opisuje obszary tak zwanych Kresów Wschodnich, to ponownie ukośne – ale ciągłe – czarne pasy na pomarańczowym kolorze. Na mapach tematycznych znajdziesz faktury, które powyżej opisaliśmy, ale będą do nich czasami przypisane inne informacje. Dlatego najlepiej przed czytaniem każdej mapy, najpierw zapoznać się z legendą i zapamiętać objaśnienia poszczególnych znaków i faktur zastosowanych na danej mapie. Jeśli już poznałeś i rozumiesz legendę, to teraz możesz wyjąć pierwszą mapę, broszurkę z objaśnieniami skrótów brajlowskich i książkę z komentarzem historycznym. Opisy historyczne znajdziesz też w internecie na stronie Fundacji „Trakt” oraz na 2. OPIS BROSZURY Z OBJAŚNIENIAMI SKRÓTÓW BRAJLOWSKICH, INDEKSEM NAZW GEOGRAFICZNYCH I NINIEJSZEJ KSIĄŻKI Z KOMENTARZEM HISTORYCZNYM Ze względu na rozciągłość pisma brajlowskiego konieczna była zamiana pełnych nazw na skróty dwu- i trzyliterowe. Dodatkowo do niektórych skrótów brajlowskich dodano tak zwane klucze, które informują, do jakiego rodzaju znaku na mapie i obiektu w rzeczywistości odnieść należy dany skrót. Prościej mówiąc, skrót dla nazwy rzeki to punkty: trzeci i szósty. Gdy znajdziesz taki skrót zaczynający się od właśnie takiego klucza, to wiesz, że jest to rzeka. Natomiast dla „morza” mamy klucz będący literą „m” po którym następuje skrót nazwy własnej. Dla województw przypisaliśmy klucz będący literą „w”, po którym następuje skrót nazwy własnej – najczęściej jest to nazwa stolicy danego ówczesnego województwa. Dla jezior skrót to punkty: trzeci, piąty i szósty, a dla regionów (krain) to punkty: pierwszy, drugi, piąty i szósty. Przygotowaliśmy pełny wykaz objaśnień skrótów brajlowskich, jakie znajdziesz na mapach. Warto go mieć pod ręką, wyszukując objaśnień do napotkanych i jeszcze niezapamiętanych skrótów. Staraliśmy się, aby skróty były intuicyjne i szybko kojarzone z nazwą własną. W wielu przypadkach wystarczy raz przeczytać objaśnienie i skrót zostanie zapamiętany, zwłaszcza tam, gdzie często się powtarza, a powtarzają się skróty dla rzek i wybranych miast. W książce tej znajdziesz również indeks nazw geograficznych dla szczegółowych tyflomap Kresów Wschodnich – to nasze plansze o numerach: K1, K2 i K3. Nazwy w indeksie zostały uporządkowane według liter alfabetu. Dzięki temu możemy szybko znaleźć nazwę interesującego nas obiektu, nie znając planszy, na której może być on umieszczony. Konstrukcja indeksu nazw geograficznych przedstawia się następująco: Wszystkie nazwy zostały uporządkowane alfabetycznie. Nazwy – w których skład wchodzi termin rodzajowy umieszczony na ich początku – zostały podane w szyku przestawnym, tak że na pierwszym miejscu znalazła się nazwa własna, na przykład: Bałtyckie, Morze; Świteź, jezioro. Po nazwach niektórych obiektów umieszczono dodatkowe informacje, i tak przy nazwach rzek dodatkowo pojawia się opis, na przykład: Niemen; rzeka. Przy niektórych nazwach podany jest ich skrót. Skróty poprzedzone są kluczami określającymi charakter danego obiektu na mapie. Jeśli obiekt nie ma skrótu w indeksie, to oznacza, że na tyflomapie jest jego pełna nazwa. Przy każdej nazwie podano informację, umożliwiającą odszukanie jej na planszy. Mamy zatem: nazwę, skrót (jeśli taki jest na mapie), numer planszy i literę będącą określeniem jednej z czterech ćwiartek danej mapy. K1-a oznacza obiekt na mapie nr K1 i w ćwiartce lewej górnej; K1-b oznacza obiekt na mapie nr K1 i w ćwiartce prawej górnej; K1-c oznacza obiekt na mapie nr K1 i w ćwiartce lewej dolnej; K1-d oznacza obiekt na mapie nr K1 i w ćwiartce prawej dolnej. Każda plansza ma swój opis historyczny. Został on tak opracowany, aby pokazane na mapie treści znalazły w nim swoje wyjaśnienie. Opisy jednak w wielu przypadkach zawierają coś, czego nie znajdziesz na mapie – są one dopełnieniem treści mapy, aby lepiej zrozumieć dane zagadnienie 3. CZYTANIE MAP PUBLIKACJI ATLAS KRESY WSCHODNIE Znając już legendę, zawartość broszury z objaśnieniami skrótów brajlowskich i indeksem nazw geograficznych oraz książkę z komentarzem historycznym, wyjmij wybraną planszę z teczki i ułóż ją tak, aby wypukły czarny trójkąt znalazł się w prawym górnym (dalszym) rogu. Zanim zaczniesz oglądać mapę, zwróć uwagę na dodatkowe informacje znajdujące się na planszy. Tytuł mapy umieszczono w lewym górnym (dalszym) rogu planszy i zajmuje on zazwyczaj dwa lub trzy wiersze. W ostatnim wierszu tytułu znajduje się skala liczbowa mapy. Mapy w atlasie zostały wykonane w trzech skalach. Zaczynamy od ogólnego spojrzenia na Polskę i ziemie kresowe na pierwszych czterech planszach. Mapy te zostały wykonane w skali 1 : 4 500 000 (jeden do czterech i pół miliona). Skala mapy określa, jaki jest stosunek odległości na mapie do odległości w terenie. Skala 1 : 4 500 000 oznacza, że jeden centymetr na mapie to cztery i pół miliona centymetrów w rzeczywistości, czyli po zamianie jednostek odpowiada czterdziestu pięciu kilometrom na powierzchni ziemi. W lewym dolnym (bliższym) rogu planszy znajdziesz podziałkę liniową, która obrazuje odległość w terenie wynoszącą sto kilometrów. Kolejne dwie mapy to przybliżenie Polski z okresu międzywojennego i powojennego. Dla tych map przyjęliśmy skalę 1 : 3 000 000 (jeden do trzech milionów), co oznacza, że powiększyliśmy ją o jedną trzecią w stosunku do poprzednich map. Skala 1 : 3 000 000 oznacza, że jeden centymetr na mapie odpowiada trzem milionom centymetrów, czyli po zamianie jednostek odpowiada trzydziestu kilometrom na powierzchni ziemi. W lewym dolnym (bliższym) rogu planszy znajdziesz podziałkę liniową, która obrazuje odległość w terenie wynoszącą sto kilometrów. Trzy największe tyflomapy to przybliżenie dla Kresów Wschodnich. Mapy te zostały opracowane w skali 1 : 750 000 (jeden do siedmiuset pięćdziesięciu), co oznacza, że powiększyliśmy ją czterokrotnie w stosunku do mapy II Rzeczypospolitej i sześciokrotnie w stosunku do map Polski z ziemiami kresowymi. Skala 1 : 750 000 oznacza, że jeden centymetr na mapie to siedemset pięćdziesiąt centymetrów w terenie, czyli po zamianie jednostek odpowiada siedmiu i pół kilometrom na powierzchni ziemi. W lewym dolnym (bliższym) rogu planszy znajdziesz podziałkę liniową, która obrazuje odległość w terenie wynoszącą dwadzieścia pięć kilometrów. Na planszy K1 w lewym górnym (dalszym) rogu znajdziesz skorowidz dla trzech dużych plansz. Na małej mapie Polski zaznaczyliśmy trzy prostokąty, które odpowiadają obszarom Kresów Wschodnich, jakie możemy obejrzeć na trzech kolejnych dużych, rozkładanych planszach. Plansza K1 obejmuje północną część Kresów. Na górze planszy, na północnym-wschodzie, znajdziesz graniczną rzekę Dźwinę, zaś po prawej stronie planszy, czyli na wschodzie, odszukać możemy źródła dwóch rzek: Wilii i Niemna. Przesuwając się w dół planszy, czyli na południe, znajdziemy jezioro Świteź w okolicach Nowogródka. Po lewej zaś stronie planszy, czyli na zachodzie, na obszarze Kresów zaznaczone są miasta: Grodno i Druskienniki. Tutaj też wyczujesz regularną fakturę wypukłych punktów i są to tereny współczesnej Polski. Na planszy K1 mamy w całości województwo wileńskie ze stolicą w Wilnie, którą znajdziesz w środkowej części planszy. Możesz lepiej poznać to piękne miasto, bowiem opracowany został Wilno. Plan Starego Miasta z opisem jego historii i propozycją zabytkowych miejsc, jakie warto zwiedzić. Więcej szczegółów znajdziesz na stronie Fundacji „Trakt” lub na stronie Plansza K2 obejmuje środkową część Kresów. Teren, jaki możemy tutaj obejrzeć, w centralnej części planszy, jest bardzo charakterystyczny krajobrazowo i jednoznacznie kojarzy się z Kresami. Wyczujesz zatem fakturę składającą się z wypukłych poziomych krótkich kresek nierównomiernie rozłożonych na pewnym obszarze w kolorze granatowym, i są to tereny bagienne Polesia, przez które płynie rzeka Prypeć ze swoimi licznymi dopływami. Na południe od Prypeci znajdziesz znaczną część województwa wołyńskiego ze stolicą w Łucku. Plansza K3 obejmuje południową część Kresów. Proponujemy zacząć oglądać tę planszę od dolnej części, przesuwając dłoń od lewej strony, bo tam znajdziesz obszary górskie, czyli wypukłe gładkie linie, w brązowym kolorze, w kształcie łuku mocno wygiętego ku górze. To Karpaty Wschodnie, których częścią są też nasze Bieszczady. Na planszy K3 możesz w jej północno-zachodniej części poszukać Lwowa. Możesz lepiej poznać to piękne miasto, bowiem opracowany został Atlas Lwowa z opisem jego historii i propozycją miejsc, jakie warto zwiedzić. Więcej szczegółów znajdziesz na stronie Fundacji „Trakt” lub na stronie W prawym dolnym (bliższym) rogu, każdej planszy, znajduje się jej numer zgodny z kolejnością chronologiczną plansz. Pamiętaj, aby mapa po obejrzeniu wróciła na swoje miejsce w teczce. Zachowanie porządku i kolejności map, na pewno ułatwi korzystanie z tego wydawnictwa. Mapy w wydanym atlasie są jednolite graficznie, więc znając tych kilkanaście znaków i faktur, z łatwością poradzisz sobie z ich czytaniem. Życzymy przyjemnego odkrywania Kresów. Przypominamy: po zakończeniu czytania schowaj planszę do teczki, w odpowiednie miejsce według kolejności. Redakcja Odpowiedzi Rob43 odpowiedział(a) o 20:17 Legenda 0 0 Uważasz, że znasz lepszą odpowiedź? lub Co to jest mapa? Mapa to obraz powierzchni Ziemi lub jej fragmentu przedstawiony: na płaszczyźnie, w odpowiednim pomniejszeniu (w skali), za pomocą umownych znaków graficznych (sygnatur). Elementy mapy Mapa składa się z 4 głównych elementów. Są to: treść mapy → informacje dotyczące np. ukształtowania powierzchni, sieci wodnej czy rozmieszczenia miejscowości, legenda → objaśnienia wszystkich sygnaturużytych na mapie, siatka kartograficzna → układ południków i równoleżników, który umożliwia wyznaczanie współrzędnych geograficznych dowolnych obiektów, skala → informacja o stopniu pomniejszenia obrazu powierzchni Ziemi przedstawionego na mapie. Co to jest skala mapy? Skala mapy wyraża stosunek odległości na mapie do odległości w terenie. Skala mapy informuje o tym, ile razy został pomniejszony zaprezentowany na mapie fragment powierzchni Ziemi. Przykładowo zapis 1:100 000 oznacza, że odległość na mapie została pomniejszona 100 000 razy w stosunku do odległości w terenie. Można też powiedzieć, że 1 cm na mapie odpowiada 100 000 cm w terenie. Rodzaje skali Wyróżnia się 3 rodzaje skali: skalę liczbową, np. 1:100 000, skalę mianowaną, np. 1 cm – 1 km, podziałkę liniową, np. jak ta poniżej Skala liczbowa – jak ją czytać? Skalę liczbową można zapisać na 2 sposoby: jako dzielenie, np. 1 : 300 000 (czyt.: jeden do trzystu tysięcy), za pomocą ułamka zwykłego, np: Z zapisu ułamka wynika, że im większa liczba znajduje się w mianowniku, tym mniejsza jest skala mapy. Dlatego np. skala 1:300 000 jest mniejsza niż skala 1:30 000. To dlatego, że 1300000 < 130000 .Skala a szczegółowość mapy Przekształcanie skali mapy Rodzaje skal można przekształcać (przeliczać) z jednego na drugi. PrzykładPrzedstaw skalę 1:1 000 000 w postaci mianowanej oraz w formie podziałki liniowej. Krok 1. Odczytaj skalę 1:1 000 000 oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada 1 000 000 cm w terenie. Krok 2. Zamień wartość podaną w cm na km, a następnie zapisz skalę mianowaną. Pamiętaj, że:100 cm = 1 m1000 m = 1 km 1 000 000 cm = 10 000 m10 000 m = 10 km Skala mianowana ma zatem postać:1 cm – 10 km. To oznacza, że 1 cm na mapie odpowiada odległości 10 km w terenie. Krok 3. Narysuj linię i zaznacz na niej jednocentymetrowe odcinki (pięć lub więcej).Odcinek pierwszy od lewej (odcinek wsteczny podziałki liniowej) podziel na 10 jednomilimetrowych części. Krok 4. Opisz linię w sposób, który wynika ze skali mianowanej: 1 cm – 10 km. W ten sposób uzyskasz podziałkę liniową. Obliczenia z użyciem skali Przykład Oblicz na podstawie mapy odległość w terenie, w linii prostej między Bełchatowem a zaznaczony na mapie Krok 1. Zamień skalę liczbową na skalę mianowaną. 1 cm – 2 500 000 cm1 cm – 25 000 m,1 cm – 25 km Zatem odległość 1 cm na mapie odpowiada odległości 25 km w terenie. Krok 2. Zmierz linijką na mapie odległość między Bełchatowem a Żyrardowem. Uwaga. Nie mierz linijką długości odcinków na mapie wyświetlanej na ekranie komputera lub na smartfonie, ponieważ na nich skala liczbowa nie dostosowuje się wraz z powiększaniem lub pomniejszaniem mapy. Odległość na mapie wynosi 4,2 cm. Krok 3. Pomnóż zmierzoną długość odcinka przez wartość skali mianowanej. 4,2 ∙ 25 km = 105 km Odpowiedź: Odległość w terenie, w linii prostej między Bełchatowem a Żyrardowem wynosi 105 km. Legenda mapy to tekst załączony do mapy znajdującej się np. w atlasie. Dzięki niej jesteśmy w stanie odczytać opis symboli, jakie znajdują się na mapie. Legendy mapy znajdziemy nie tylko we wspomnianym już atlasie, ale także na globusach, mapach historycznych czy planach miasta. Słowo legenda pochodzi z języka łacińskiego i oznacza legere, czyli czytać, legenda = to co należy przeczytać. Legenda mapy zazwyczaj zawiera takie informacje jak: - nazwisko autora lub nazwę instytucji wydającej mapę, - tytuł mapy - czyli to co przedstawia mapa, - rok wydania - czyli kiedy, w którym roku wydano mapę, - skalę mapy/podziałkę mapy - czyli stosunek wielkości liniowych modelu Ziemi do rzeczywistej wielkości tych rozmiarów; zazwyczaj w legendzie znajduje się skala liczbowa, gdyż można ją podać praktycznie do każdej mapy, - umowne znaki kartograficzne do mapy wraz z ich objaśnieniami - znaki te przedstawiają zjawiska, obiekty lub zdarzenia np. rzeka (to zazwyczaj niebieska linia), las (zielona przestrzeń lub rysunki drzew) czy hotel (litera H), - użyte skróty - czyli np. takie skróty na mapie jak: (nad poziomem morza), ul. (ulica), - orientację mapy, - skalę barw - są to kolory użyte do stworzenia mapy, kolory, które użyto na mapie i coś one oznaczają najczęściej np. tereny leśne bądź górzyste, - wiadomości o odwzorowaniu kartograficznym i źródłach, na których oparto treść mapy - jest to odwzorowanie kuli ziemskiej lub innego obiektu na płaszczyźnie w formie dwuwymiarowej, - objaśnienie znaków kartograficznych w postaci klucza znaków.

wyjaśnienie znaków użytych na mapie